Vücut yüzeyinde dermatofitler denilen, cildin üst tabakası, tırnak ve saç gibi yerlerde üreyen, küf benzeri mantarlarla infeksiyon olmasıdır. Geçiş genelde insandan insana veya hayvandan insana olabilir.
Nedeni
Mantar infeksiyonu her yaşta olabilir. Tinea capitis ( saç mantarı ), tinea cruris ( kasık mantarı ) ve tinea pedis ( ayak mantarı ), tinea barba ( sakal ), tinea unguim ( tırnak ) özel mantar infeksiyonlarıdır.
Şikayetler
Etkilenen bölgede kaşıntı, cilt lezyonları ve kızarıklık, halkasal şekilli lezyonlar, koyu veya açık renkli değişik alanlar gibi belirti ve şikayetlere neden olabilirler.
Tanı ve tedavi
Tanı esas olarak cildin görünümüne göre konur. Bazı mantarlar özel bir mavi ışıkla karanlık odada incelenirse floresan verirler. Kesin tanı mikroskopla alınan parçaların incelenmesi ile konur. Ciltten alınan kazıntı ayrıca laboratuara gönderilerek kültürde üremesi değerlendirilebilir. Tedavide kişisel bakım çok önemlidir. Deri temiz ve kuru tutulmalıdır. Ciddi ve uzun süreli infeksiyonlarda hekime başvurulmalıdır. Hekim sizin için ağızdan kullanılan veya cilde sürülen ilaçlar önerebilecektir. Tedavi edilmediği zaman üzerinde bakterilerin üremesi ile ikincil bakteriyel infeksiyonlar olabilir.
Önlem
Genel olarak iyi temizlik şartları infeksiyonu önlemeye yardımcıdır. Mantarlar bulaşıcı olduğu için elbise, saç fırçası veya kişisel kullanılan gereçler risk grubunda olan veya mantar geçiren insanlarla paylaşılmamalıdır.
AYAK MANTARI
Atlet ayağı olarak da adlandırılan bu mantar infeksiyonu, vücudumuzda zaten bulunan mantarların uygun ortamda hızla çoğalıp infeksiyona neden olması ile karakterizedir. (özelikle ayak parmakları arasında) .Diğer mantar infeksiyonları ile birlikte görülebilir ve Tinea infeksiyonları içinde en yaygın olanıdır. Sıkı ayakkabılar giyilmesi, cildin uzun süre nemli kalması, çok terlemek, küçük cilt veya tırnak sıyrıkları riski artırır.
Bulaşıcıdır. Direkt temas ile veya ayakkabı, duş, havuz zeminlerinden geçebilir.
Ayak mantarını önlemek için dikkat edilmesi gerekenler aşağıdaki gibidir.
Duş ve yüzmeden sonra ayak temiz, serin ve kuru tutulmalıdır.
Ortak kullanılan duş veya havuz gibi yüksek yoğunlukta mantar sporları içerebilecek yüzeylerde yalın ayak yürümekten kaçınılmalıdır.
En azından günde 1 defa çoraplar değiştirilmelidir.
Eğer risk taşıyan ortamlarda bulunuyorsanız veya yatkın grup içindeyseniz antifungal bir ilaç veya pudra kullanılmalıdır.
Havadar ve tercihen deri gibi doğal materyallerden yapılmış ayakkabılar tercih edilmelidir. 1 gün arayla değiştirilen ayakkabılar aradaki günlerde kuruyacağından ayak mantarından korunmayı sağlayacak bir yol olabilir.
BELİRTİLER NELERDİR?
En yaygın belirti ayak parmakları arasındaki derinin yarılması, tabak tabaka ayrılması, soyulmasıdır. Enfeksiyonlu bölge genellikle kırmızı ve kaşıntılıdır. Enfeksiyonlu bölgede yanma, acıma hissedebilir. Kabarcık, kabuklanma ve sızıntı oluşabilir.
TANI VE TEDAVİSİ NASIL OLUR?
Çoğunlukla cildin görünümünden tanı konur ama eğer test yapılırsa şu şekilde gerçekleştirilir.
Cilt kültürü, Biyopsi örneğini mikroskobik inceleme veya kimyasal maddelerle yapılan testlerle tanı konulur. Tedavide kişisel bakım çok önemlidir. Ayaklar özelikle parmak araları temiz ve kuru tutulmalıdır. Ayaklar en az günde 2 defa olmak üzere su ve sabunla yıkanmalı ayrıca dikkatli şekilde kurulanmalıdır. Ayrıca deriye sürülen veya ağız yoluyla alınana ilaçlar tedavi sağlar. Şiddetli enfeksiyonlarda mantarlı bölgede oluşan ikincil bakteriyel enfeksiyonları önlemek için antibiyotik tedavisi de gerekebilir.
Ayak mantarı zor iyileşebilir ve tekrarlayabilir. Uzun süreli tedavi gerekebilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder