4 Ekim 2013 Cuma

FALİH RIFKI ATAY'IN HAYATI

 Atatürk'le ilgili yapıtlarının yanı sıra fıkra, anı ve gezi yazılarıyla da tanınan bir gazeteci ve yazardır.
Yazılarında Türkiye'nin batılılaşmasını, Atatürk'ün ilkelerini ve uygulamalarını savunmuştur. İstanbul'da 1894
yılında doğan Atay, orta öğrenimini aynı kentte tamamlayarak bugünkü adı İstanbul Üniversitesi olan Darülfünun'un edebiyat bölümünü bitirdi. Gençlik yıllarında yazdığı şiirler ve çeşitli konulardaki yazıları dönemin dergilerinde yayımlandı. Okulu bitirdikten sonra bir süre memurluk yapan Atay, gazeteciliğe 1913'te Tanin gazetesinde gezi izlenimleri ve röportajlar yazarak başladı. I. Dünya Savaşı'na yedek subay olarak katılan Atay'ı Suriye Cephesi Komutanı Cemal Paşa, özel katibi olarak yanına aldı. Bu dönemle ilgili anılarını,
komutanlarının kişilik özelliklerini, savaşın ve çöl yaşamının çetin koşullarını Ateş ve Güneş (1918) ve Zeytindağı (1932) kitaplarında anlatır. Savaştan sonra İstanbul'a dönen Atat, 1918'de Kazım Şinasi, Necmettin Sadak ve Ali Naci Karacan ile birlikte Akşam gazetesini kurdu. Gazetedeki yazılarında Kurtuluş Savaşı'na karşı çıkanları şiddetle eleştirmesi nedeniyle İstanbul hükümetince savaş mahkemesine (Divan-ı Harp) verildi. İdam istemiyle yargılanan Atay, II. İnönü Savaşın'dan sonra serbest bırakıldı. İzmir'in kurtuluşu sırasında Mustafa Kemal'le görüşen gazeteciler arasında Falih Rıfkı Atay da vardı. Atay, Atatürk'ün isteği üzerine 1922'den başlayarak uzun yıllar Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde Bolu ve Ankara milletvekili olarak bulundu. Milletvekilliğinin yanı sıra Hakimiyet-i Milliye (sonradan Ulus) ve Milliyet gazetelerinin başyazarlığını
yapıyordu. Gazeteci olarak birçok ülkeyi gezdi. Bu ülkelerle ilgili izlenimlerini Faşist Roma, Kemalist Tiran,
Kaybolmuş Makedonya (1930) , Yeni Rusya (1931), Bizim Akdeniz (1934), Hind (1944) gibi yapıtlarında
canlı bir dille anlattı. 1952'de Dünya gazetesini kurarak başyazarlığını üstlenen Atay, ölümüne kadar güncel
yazıları ilgiyle izlenen bir yazardı. Atay, Atatürk'ün değer verdiği, özel toplantılarında bulunmasını istediği yazarlardan biriydi. Atatürk ona anılarını anlatıyor, çeşitli konulara ilişkin düşüncelerini aktarıyordu. Atay'ın yapıtları arasında Atatürk'le ilgili anıları ve Atatürk hakkında yazdıkları önemli bir yer tutar. Bu yapıtlar arasında Çankaya'nın (1961) özel bir yeri vardır. Bu kitap Atay'ın Atatürk'le ilgili anılarını ve Atatürk'ün yaşam öyküsünü içerir. Ayrıca, 1918'den 1938'e kadar tanık olduğu toplumsal ve siyasal olayları, birçok ünlü kişinin Atatürk'le ilişkisini ve Atatürk'ün Bana Anlattıkları (1955), Mustafa Kemal'in Mütareke Defteri (1955) ve Atatürk'ün Hatıraları 1914-19 (1965) Atay'ın Atatürk'le ilgili yapıtlarından bazılarıdır. 20 Mart 1971 yılında İstanbul'da vefat etmiştir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder