6 Temmuz 2013 Cumartesi

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI VE OSMANLI CEPHELERİ

ÇANAKKALE CEPHESİ: 18 Mart 1915'te Çanakkale Boğazını geçme girişiminde bulunan İtilaf Donanması ağır gemi kayıpları vererek çekildi. Cepheyi karadan zorlamak için 25 Nisan'da Gelibolu Yarımadasında Seddülbahir ve Arıburnuna çıkarılan İngiliz,Fransız ve Anzak birlikleri, Türklerin şiddetli direnişi karşısında yarımadanın içlerine ilerleyemedi. 6-7 Ağustos gecesi Anafartalar Limanı'na yeni birlikler çıkaran ve Arıburnundaki kıyıbaşını güçlendiren İtilaf Devletlerinin ileri harekatı, Anafartalar Grup Komutanlığına getirilen Albay Mustafa Kemal Bey'in 9 Ağustos'ta başlattığı karşı taarruzla durduruldu ve geri püskürtüldü. Bundan sonra, taraflar arasındaki çarpışmalar siper savaşlarına dönüştü. Sonunda İtilaf birlikleri, 19-20 Aralık 1915 gecesi Seddülbahir'i , 8-9 Ocak 1916 gecesi Arıburnu'nu boşalttılar.
KAFKAS CEPHESİ: Kasım 1914'te, Sarıkamış üzerinden Erzurum'a yürüyen Rus kuvvetlerine karşı, Başkomutan vekili Enver Paşa'nın bizzat yönettiği, Aralık 1914-Ocak 1915 Sarıkamış kış taarruzu felaketle sonuçlandı. Türk birlikleri çarpışmalardan çok, soğuk ve açlıktan 50 binin üzerinde kayıp verdi. Ocak 1916'da geniş çaplı bir saldırıya geçen Ruslar, Erzurum, Trabzon, Erzincan'ı ele geçirdikten sonra Van Gölü'nün doğusuna kadar ilerlediler. Türk birlikleri, Ağustos 1916'da Muş ve Bitlis'i geri aldı. Kafkas cephesindeki çarpışmalar, Kasım 1917'deki Rus Devriminden sonra sona erdi.
IRAK CEPHESİ: Kasım 1914'te Basrayı ele geçiren İngilizler, Irak içlerinde ilerlemeye başladılar ve Eylül 1915'te Kutül Amare'ye girdi. Bağdat'a yaptıkları sonuçsuz bir saldırıdan sonra Kut-ül Amare'de kuşatılan İngiliz birlikleri Nisan 1916'da teslim olmak zorunda kaldı. General Townshend komutasındaki 481 subay ve 15 bin asker, Halil (Kut) Paşa'ya teslim oldu. Townshend, İstanbul'a gönderildi. Şubat 1917'de Kutülamare'yi yeniden alan İngilizler Mart 1917'de Bağdat'a girdi. Ekim 1918'de, İngiliz, birlikleri Musula doğru ilerlerken mütareke imzalandı.
SURİYE-FİLİSTİN CEPHESİ:  Cemal Paşa komutasındaki Türk birliklerinin Şubat 1915 ve Ağustos 1916'da ki Süveyş Kanalını geçme girişimleri başarısızlıkla sonuçlandı. İngilizlerin kışkırtısıyla Hicaz'da başlayan ayaklanma, Suriye ve Filistin'e kadar yayıldı ve Hicaz Demir yolunun güvenliği tehlikeye girdi. Mart ve Nisan 1917'de Gazzeye saldıran İngilizler püskürtüldü. Ekim 1917'de Gazzedeki Türk savunma hattını yaran İngilizler, Filistin'e girdi ve 9 Kasım'da Kudüs'ü işgal etti. Liman von Sanders komutasındaki Yıldırım Ordular Grubunun tuttuğu, Ürdün'den Yafa'ya kadar uzanan Türk cephesi, İngilizlerin 19 Eylül 1918'de 1' e 5 üstün kuvvetle başlattıkları taarruz karşısında çöktü. İngiliz birlikleri 1 Ekim'de Şama,  25 Ekim'de Halep'e girdi. 30 Ekim 1918'de Mondros Mütarekesi imzalandığında, Türk birlikleri Halep'in kuzeyinde bir savunma hattı oluşturmaya çalışıyordu.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder