Orucun lügattaki Arapça karşılığı sakınmaktır, dini manada ise imsak vaktinden iftar vaktine kadar ibadet maksadıyla yemekten, içmekten ve cinsel ilişkiden sakınmak demektir Oruç tutmaya başlama vaktine imsak, açma vaktine ise iftar denir.
Oruç, hicretten bir buçuk yıl sonra, Şaban ayının onunda farz kılınmıştır. Oruç, Allah rızası için tutulmakla birlikte maddi ve manevi birçok faydaları vardır. İnsan nefsinin aşırı isteklerine ve ihtiraslarına engel olur. Oruç tutanlar daha sabırlı ve metin olurlar. Peygamberimiz: "Oruç sabrın yarısıdır." buyurmuştur ve aynı zamanda: " Sabır imanın yarısıdır." hadis-i şerifleriyle de orucun, imanın önemli bir gereği olduğunu ifade etmişlerdir. Senenin diğer aylarında devamlı çalışan ve yorulan mide oruç aracılıyla dinlenme imkanı bulur. Oruç, toplumun ahlaki hayatını değiştirir, iyiye ve güzele götürür. Zenginler, oruç sayesinde fakir ve yoksulların durumunu daha iyi anlar.Böylece bireyler arasında yardımlaşma, acıma, şefkat ve merhamet duyguları gelişir.
ORUÇ KAÇ KISMA AYRILIR :Oruç üç kısma ayrılır.
1- Farz Oruç :Farz oruçlar belirli ve belirsiz olmak üzere ikiye ayrılır:
a- Belirli Farz: Vaktinde eda edilen ramazan orucu gibi.
b- Belirsiz farz: Kazaya kalan ramazan orucu ile keffaret oruçları gibi.
2- Vacip Oruç : Vacip oruçlar da belirli ve belirsiz olmak üzere ikiye ayrılır:
a-Belirli vacip : Belirli bir zamanda tutulması adanan oruçlar ile adanan itifak oruçları gibi.
b-Belirsiz vacip : Herhangi bir zaman belirtilmeden adanan oruç ile bozulan oruçların kazası gibi.
3- Nafile Oruç : Sünnet ve müstehap oruç olmak üzere ikiye ayrılır:
Sünnet olan nafile oruç: (Aşure orucu gibi. Bu oruç, muharrem ayının dokuzuncu ve onuncu veya onuncu ve on birinci günlerinde tutulur.)
Müstehap olan nafile oruç (Her Kameri ayın on üçüncü, on dördüncü ve on beşinci günlerinde tutulan oruç. Her hafta Pazartesi ve Perşembe günlerinde tutulan oruç. Şevval ayında tutulan altı gün oruç. Arefe günü tutulan oruç. Gün aşırı tutulan oruç. v.b.) Şevval ayında tutulan altı gün oruç hacılar için mekruhtur.
Orucun sadece bir rüknü vardır, o da orucu bozan şeylerden sakınmaktır.
ORUCUN ŞARTLARI: Orucun şartları, farz olmasının, edasının ve sıhhatinin şartları olmak üzere üçe ayrılır:
a - Farz olmasının şartları: 1) Müslüman olmak 2)Akıllı olmak 3) Buluğ çağına girmek 4) Oruç tutmaya gücü yetmek.(Gücü yetmeyen yaşlıya oruç farz değildir.)
b - Kabul olmasının şartları : 1)Müslüman olmak 2) Oruca niyet etmek 3) Hayız ve nifastan temiz olmak 4) Zamanın oruç tutmaya elverişli olması. (Bayram günleriyle teşrik günlerinde oruç tutmak sahih değildir.)
Orucun edasının (yerine getirilmesinin ) şartları:
1- Sıhhat : Oruç tutmak, sağlıklı kimselere farzdır. Hastalar, hastalığı esnasında oruç tutmakla yükümlü değildirler. Ancak, iyileştikten sonra tutumadikları günleri kaza etmeleri gerekir.
2- İkamet : Yolcular, yolculuk esnasında oruç tutmakla mükellef değillerdir. Yolculukları bitince oruçlarını kaza etmeleri gerekir.
Oruca nasıl ve ne zaman niyet edilir: Oruca kalben niyet etmek yeterlidir. Ancak kalp ile yapılan bu niyetin dil ile de söylenmesi müstehaptır. "Niyet ettim Ramazan-ı Şerifin yarınki orucuna" denmesi gibi.Niyet zamanı itibariyle oruçlar ikiye ayrılır: 1- Güneşin batışından itibaren gündüz kaba kuşluk vaktine kadar niyet edilen oruçlar: Vaktinde eda edilen ramazan orucuyla zamanı belirli adak ve nafile olarak tutulan oruçlardır. Gündüz edilen niyetin geçerli olması , imsak vaktinden sonra yiyip içmemeye ve orucu bozan herhangi bir şey yapmamaya bağlıdır. 2- İmsak vaktinden önce niyet edilmesi gereken oruçlar: Kaza edilen Ramazan orucuyla her çeşit keffaret orucu, başlanıp da bozulan nafile oruçların kazası ve zamanı belirtmeksizin adanan oruçlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder