14 Temmuz 2013 Pazar

KARL MARX KİMDİR HAYATI

 
                                Alman sosyalist kuramcı ve filozof (Trier,, 1818-Londra,1883). Protestanlığı benimsemiş Yahudi bir aileden gelen genç Marx, Bonn'da, ardından Berlin'de felfese ve hukuk öğrenimi gördü, Hegel'i ve Feuerbach'ı keşfetti ve <<Hegelci Sol>> çevrelerle ilişki kurdu. Rheinische Zeitung'da çalıştı ve gazetenin başyazarı oldu. Gazetenin 1843'te ysaklanmasından sonra Paris'te yaşamaya başladı ve orada A. Ruge ile birlikte Deustche-französische Jahrbüher'i (Fransız-Alman Yıllıkları) yönetti. Bu dönemde Friedrich Engels'le tanıştı ve onunla birlikte idealist tarih felsefesine karşı bir yergi kitabı olan Kutsal Aileyi (Die Heilige Familie, 1845) kaleme aldı. Devrimci bir alman gazetesinde (Worwarts) yazıları yayımlandığı için Fransa'dan sınır dışı edilince, maddeci tarih görüşünün temellerini attığı (1845-1846 arasında kaleme alınan Feuerbach Üzerine Tezler <Thesen über Feuerbach> Brüksel'e gitti. Felsefenin Sefaleti'nde (la Misere de la philosophie, 1847) Proudhon'un sosyalizmini eleştirdi ve Komünistler Birliği adlı bir Alman göçmen örgütü için Engels'le birlikte yazdığı Komünist Parti Manifestosu'nun (Manifest der Kommunistischen Partei, 1848) eksenine yerleştirdiği sınıf mücadeleleri kuramını geliştirdi. 1848 devrimleri sırasında, İngiltere'de kalıcı bir sığınak bulmadan (1849) önce ülkeden ülkeye kaçmak zorunda kaldı. Ölümüne kadar Londra'da yaşadı ve geçimini Amerikan basınına makaleler yazarak ve Engels'in para yardımıyla sağladı. Bu zor koşullarda üç önemli tarihi kitap kaleme aldı: Fransa'da Sınıf Mücadeleleri (Die Klassen kampfe in Frankreich,1850) Louis Bonaparte'ın 18 .brumair'i (Der 18 Brumar des Louis Bonaparte,1852) ve özellikle sağlığında sadece birinci cildi yayımlanan Kapital (Das Kapital) <1867>. Yazar olduğu kadar militan da olan Marx, Uluslararası İşçiler Derneği'nin (I. Enternasyonal, 1864-1867) kuruluşuna da katıldı, Açılış Konuşması'nı ve Tüzük'ünü kaleme aldı (1865). Örgütün bölünmesinden ve 1876'da dağılmasından sonra buradaki siyasi deneyiminden ve özellikle Komün olayından yola çıkarak yeni bir tarihi kitap yazdı: Fransa'da İç Savaş (TheCivil War in France,1871) Komün'ün ve I. Enternasyonal'in uğradığı başarısızlıktan sonra, Fransız ve Alman sosyalist partilerinin kuruluşuna yardımcı olarak (Gotha Programının Eleştirisi) <Zur Kritik der sozialdemokratischen Parteiprogramme,1875>  militan etkinliğini uzaktan uzağa sürdürdü.




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder