25 Temmuz 2013 Perşembe

YAHUDİLER NASIL İBADET EDERLER

Yahudiler tanrının büyük mabedin içinde hazır ve nazır olduğuna inanırlardı. İkinci mabedin yıkılmasıyla bu inanç büyük bir sarsıntı geçirdi. Yıkılan mabet'le birlikte, kurban ibadeti de ortadan kalktı. Sonraları Havralar bu soruna çözüm oldu ve büyük mabedin yedekleri olarak kabul edildi. Her havrada (sinagogda) Hakodeş denilen ve üzeri kıymetli bir perde ile örtülü Kudüs'e dönük bir kutsal bölme vardır. Bu bölmedeki sandığın içinde rulo halindeki Tevrat metni bulunur. Sandığın önünde ebedi lamba (mertamit) yanar.
Kudüs mabedinin yedi kollu muhteşem şamdanı olan Menora havralarda yer alır. Kral David'in mührü olarak kabul edilen iki üçgenden meydana gelen Magen David denilen altı köşeli yıldızda Yahudilerin diğer bir sembolüdür. Tevrat rulolarının bohçalardan çıkartılarak haham tarafından okunması, Yahudi ibadetinin en önemli anıdır. Sinagog'da Yahudiler sesli bir şekilde Tevrat okurlar. Okunan ilahiler İbranicedir. Yahudilerde ibadet evlerde de yapılabilir. Evlerde yapılan ibadetlerde ailenin babası rahiplik görevini üstlenir. Yahudi evlerinin giriş kapısının arkasında mezuza denilen uzun bir borunun içine rulo halinde Tevrattan yazılmış ayetleri içeren metinler konulur. Bu metinlerde tanrıdan başka ilahlara tapmanın haram olduğunu ifade eden Tevratın beşinci kitabı tesniyeden ayetler yazılıdır. Yahudiler eve her giriş ve çıkışta bu ruloya parmaklarıyla dokunup sonra bu parmaklarını öperler.Cemaatle yapılan ibadete katılamayan Yahudi üzerine farz olan bu ibadeti tek başına yapar. İbadet esnasında Tallis denilen bir cübbe giyerek, başlarını örtüp Kudüs istikametine dönerler. Yahudiler sabah (şaharit) ikindi (minha) ve akşam (maarib) olmak üzere günde üç kere ibadet yaparlar. Cumartesi ve bayram günleri öğleden  önce , müsâf  ibadeti diğer ibadetlere ileve edilir. Pazartesi ve Perşembe  günleri tövbe duaları yapılır. Aramca Kaddiş ismi verilen cenaze duaları ise haftanın belirli günlerinde cenaze olmasa da okunur. Yahudi kadınları ibadetlere katılamazlar, ancak başlarını örterek yapılan ibadeti seyredebilirler. Yahudi ibadetlerinde belirli bir disiplin ve düzen yoktur. İsteyen ilahilere katılır, istemeyen yanındakiyle sohbet eder, havranın içinde dolaşıp, birbirleriyle konuşabilir. Okunanları dinleyen pek azdır. Yahudilere göre Sinegog tapınaktan ziyade bir toplantı yeridir. Cumartesi ibadeti, Cuma akşamı güneşin batmasıyla başlar, Cumartesi akşamı sona erer. Bu ibadet yalnız Sinegog'da  yapılır. Cumartesi günü çalışmak, ateş yakmak yasaktır. Çünkü tanrı alemleri altı günde yarattıktan sonra yedinci günü istirahat ederek dinlenmiş, hiçbir iş yapmamıştır. Bunun için Yahudiler, yedinci gün olan Cumartesi gününü dinlenmeye ve ibadete ayırmışlardır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder