19 Temmuz 2013 Cuma

ENDERÛN MEKTEBİ EĞİTİMİ NEDİR

Çağdaş deyimlerle "kamu'ya kapalı ve üst düzey yönetici yetiştirmek üzere Devletçe seçilerek öğrenci alınan resmi öğrenim kurumu"nun adıdır. Okulun başlıca özelliği bütün bu derslerin Türkçe okutulması idi. İsminden de anlaşılacağı gibi Saray içinde bulunan bir kuruluştur. Devlet idaresine memur olan "Kalemiye", "Seyfiye", ve "İlmiye" sınıfı görevlileri "birun" (yani dış kısım) olarak isimlendirilmiştir. Osmanlı Saray teşkilâtına a'lem (simge) olarak kullanılan Enderun, terminolojide "Osmanlı devletinin içyüzü" gibi bir kavramı belirler. Enderun, öğrencilerini öğrenim ve eğitim ayırımı yapılmadan yetiştiren okuldur. Öğrenciler eğitimleri sırasında da belirli düzeylerde uygulama sorumluluğu üstlenirler. Burada hizmet eden içoğlanlarına "Enderun ağaları" (veya Gılmanan-ı Enderun yahut Yeni Saray İçoğlanları) kısaca "Enderunlular" denirdi. Enderun'dan 56 adet Sadrazam çıkmıştır. İleride görüleceği gibi, Birun ümerası içinde de Enderun'dan gelenler olduğuna göre bu rakamı arttırmak mümkündür. Enderun mektebinde yalnız idareci ve asker değil, bir çok tanınmış âlim , hattat, nakkaş, musikişinas ve sanatkar yetişmiştir. Çocukluk yıllarından başlayıp uzun yıllar boyunca süren beraberlikleri ve çok sıkı ortak bir eğitimden geçmeleri nedeniyle Enderunlular meslek hayatlarında birbirlerini çok tutmuşlar ve kayırmışlardır. Enderun Mektebinin eğitim aşamaları "Oda" terfih etmek sistemine göre yapılmakta idi. Oda diye adlandırılan yetiştirme grupları önem derecesine göre "1-Büyük ve Küçük odalar,2- Doğancı Koğuşu,3- Seferli Odası, 4- Kiler Odası, 5-Hazine Odası, 6-Has Oda" olarak sıralanırlar. Bununla beraber bu 6 aşamayı tamamlamak şart oladığı gibi, öğrenciler kabiliyetlerine ve başarılarına göre ara aşamalarda iken asli görevlere atanmışlardır.Bununla beraber terfih edilen her aşama hiç kuşkusuz bir başarı ölçüsü olmaktadır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder