1 Temmuz 2013 Pazartesi

DEPREMİN YERYÜZÜNDEKİ ETKİLERİ NELERDİR

FAYLAR: Deprem sırasında yer kabuğunun esnek olmayan bölümleri kırılır ve fay oluşur. Faylar, yer kabuğu içinde yatay ve düşey yöndeki süreksizlikler olarak belirir ve bu arakesitin her iki tarafında kalan yer blokları kayarak birbirine zıt yönde yer değiştirirler. Genellikle bloklar iki yana açılıp yeryüzündeki varlıkları yutan bir olgu gibi yanlış algılanmaktadır. Bu tür olaylar ancak depremlerin heyalan, kayma ve çökme gibi yan etkilerinden kaynaklanabilir.
HEYELAN(YER KAYMASI), KOPMA VE ÇÖKME: Heyelanlar, depremler olmadığı zamanlarda da ortaya çıkan bir yer hareketidir.Özellikle çok yağışlı mevsimlerde, yamaçlarda konumlanmış gevşek ve dolgu tabakalar, altlarındaki sağlam zemin üzerinde ve eğim yönünde hareket ederler. Depremler sırasında bu tür alanlarda büyük ölçekli heyelanlar tetiklenir. Kopma ve çökme ise yamaçlarda konumlanan kaya ve toprak parçalarının depremler sırasında eğim aşağı hareket etmeleridir.
TOPRAK VE ÇAMUR AKMASI : Depremler zaman zaman yeraltı suyu içeren tabakaları etkileyerek suyun mevcut çatlaklardan yeryüzüne çıkmasını ve çamurla birlikte akmasına neden olmaktadır. Faylar genellikle kesiksiz bir çizgi değildir. Ana kırık boyunca çeşitli türde kırıklar yer aldığı bir kırıklar topluluğu ya da bir kırık zonudur. Ancak büyük ve sığ depremler yeryüzünde fay kırıkları oluşturabilirler. Faylar boyunca iki yer bloğunun yer değiştirme değeri depremin büyüklüğüne bağlıdır.
DEPREM IŞIKLARI : Hem deprem sırasında, hem de depremin öncesi ve sonrasında, gökyüzünde bazen ışık veya ateş oluştuğu görülmektedir. Bunun nedeni henüz tam olarak bilinmemekte ve bir çok varsayım öne sürülmektedir. Faylanma sırasında olan sürtünmenin çıkan gazları sıkıştırdığı, değişik şekilde bir yıldırım olduğu, elektrik bulutları olduğu gibi savlar vardır. Şu anda gerçek sebep bilinmese de, ortaya çıktıkları yer ve zaman açısından fay hareketleriyle bu ışıkların ilişkisi olduğu görülüyor. Yapılan incelemelerde bu ışıkların ileride depremlerin önceden tespitinde yardımcı olabileceği düşünülüyor.
YANGINLAR:Depremlerin zarar verici yan etkilerinden biri de yangınlardır.Yerleşimin sık olduğu şehir ve kasabalarda deprem sırasında oluşan yangınlar, önlem alacak araç ve yöntemlerin de felce uğramasıyla hızlı yayılma ve büyük boyutlarda zarar verme eğilimi gösterir. Susuzluk, cadde ve sokaklardaki enkaz nedeniyle ulaşım zorluğu, gaz ve akaryakıt gibi maddelerin tutuşması ve hızla yayılması buna nedendir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder